دانشمند ایرانی و استفاده از زنبور در دفع آفات
آفتهای گیاهی هر سال حدود ۱۰۰میلیارد دلار به کشاورزان جهان ضرر می زند. یکی از راههای مبارزه با این آفتها، استفاده از زنبورهای ویژه است. نتایج تحقیقات یک دانشمند ایرانی نشان می دهد که این شیوه ممکن است برای مبارزه با مالاریا هم مؤثر باشد.
نابودی ۳۸ درصد محصولات کشاورزی به وسیله حشرات آفت
آمارهای سازمان خواربار جهانی نشان می دهد هر سال بیش از ۱۸ درصد محصول غله در جهان پیش از برداشت و بیش از ۲۰ درصد غلات هم بعد از انبار شدن توسط آفات گیاهی نابود می شود که این، مبارزه با حشرات آفت را جدی می کند.
یکی از راههای مقابله با این آفات مبارزه زیستی و استفاده از زنبورهای انگل است. زنبورهای انگل به هنگام تخم گذاری، تخم خود را در بدن حشرات آفت تزریق می کنند و این تخم از بدن حشره آفت تغذیه می کند و باعث نابودی حشره آفت می شود.
جنگ زنبورها با حشرات آفت
اما گاهی اوقات کار زیادی از زنبورها بر نمی آید دلیلش این است که وقتی زنبور ماده، حشره آفت را نیش می زند و در بدن حشره تخم گذاری می کند، حشره آفت بلافاصله ماده ای دور تخم های زنبور ترشح می کند و اجازه نمی دهد که تخم ها تبدیل به زنبور شود .
اما زنبورهای انگل هم یک جدال شیمایی با ترشح بعضی مواد قوی از نیش خود دستگاه ایمنی بدن حشره را از کار می اندازند و حشره آفت را از پا در می آورند.
حالا در یکی از تازه ترین پژوهش های حشره شناسی که توسط ساسان عسکری و گروه تحقیقاتی او در استرالیا انجام شده دو ماده مهم در این جدال شیمایی یعنی مبارزه با حشرات آفت معرفی شدند.
ساسان عسکری، حشره شناس در دانشگاه ایالتی کوئینزلند استرالیا:
از جمله پروتئین هایی که ما اخیرا از زنبورهای انگل شناسایی کردیم crv1 است که توسط ویروس های همزیست این زنبورهای انگل تولید می شود و دیگری vn50 است که از غده زهری زنبورهای انگلی اخیرا خالص سازی و نامگذاری کردیم.
تقریبا نقش همه این پروتئین ها در از کار انداختن سیستم ایمنی میزبان حشره آفت یاتداخل در رشد حشره آفت است. یکی از کارهای جدید تر که انجام دادیم همین پروتئین را ما با روش های تغییرات ژنتیکی وارد بدن یک مگس سرکه کردیم و در واقع این مگس ها این پروتئین زهر زنبور را در داخل بدن خود تولید می کنند.
هدف اصلی این تحقیقات این است که ما بتوانیم به منظور مبارزه با حشرات آفت از این پروتئین ها که توسط زنبور انگلی تولید می شود استفاده کنیم در تغییرات ژنتیکی حشرات آفت و یا عوامل بیماری زا که تولیدبیماری می کنند تا بتوانیم سیستم ایمنی این حشرات را از کار بیندازیم و آنها را از بین ببریم.
نابودی پشه مالاریا به وسیله زنبور
مشابه همین جدال شیمایی در ابتلا به بیماری هایی مثل مالاریا در انسان هم دیده می شود. نکته جالب این است که اگر تخم زنبورانگل را از بدن زنبورانگل جدا و در آزمایشگاه به بدن حشره آفت منتقل کنیم بدن حشره آفت می تواند به راحتی از پس مقابله با تخم زنبور بربیاید ولی وقتی خود زنبور، بدن میزبانش را نیش می زند آن وقت سد دفاعی بدن میزبان شکسته می شود و تخم ها تبدیل به زنبور تازه می شوند که میزبانشان را از بین می برند.
امروز از بسیاری از زنبورهای انگلی برای مبارزه زیستی با حشرات آفت استفاده می شوند. ولی پیدا کردن گونه هایی از آنها که بتوانند با ترشح مواد شیمایی موثر آفات را از بین ببرند به شرایط اقلیمی کشور ها بستگی دارد.
نتایج این تحقیق در استفاده از زنبورهای انگلی نه تنها می تواند خسارت های ناشی از آفات کشاورزی را به حد اقل برساند بلکه می تواند نگاه تازه ای باشد به موضوع مالاریا. بیماری ای که هر ساله در کشورهای در حال توسعه و فقیر بودجه بسیار زیادی صرف مقابله با آن می شود.